zondag 24 februari 2019

De Fibula van Dorestad


Een schijf van goud waarop uitgezaagde patronen zijn te zien. Patronen van cloisonné waarin verschillende kleuren glas, parels, almandien (een halfedelsteen behorende tot één van de hoofdgroepen van de granaat) en email zijn verwerkt; dat is de Fibula van Dorestad.

Een fibula is een mantelspeld en deze speld is gevonden bij Dorestad, nu Wijk bij Duurstede. Deze vondst is één van de bekendste archeologische vondsten in Nederland. De speld is gevonden in een waterput en gedateerd tussen 775 en 800 n.Chr., de periode van Karel de Grote, de Karolingische tijd.

De fibula van Dorestad is eeuwen geleden in de waterput terecht gekomen en gevonden in 1989 door leden van de NJBG (Nederlandse Jeugdbond ter Bestudering van de Geschiedenis). De leden van de bond zijn tussen 9 en 26 jaar oud en hebben geschiedenis en archeologie als hobby. Deze vondst was voor de opgravers dan ook een fantastische vondst!

In de tijd van Karel de Grote werden dit soort fibula’s alleen gedragen door mannen en vrouwen die tot de elite behoorden. De elite in die tijd droeg het geloof zichtbaar uit en deze fibula is dan ook voorzien van christelijke symbolen. Het duidelijkst zie je de twee kruisen in het email- cloisonné. De herkomst van de fibula van Dorestad is Bourgondisch en vervaardigd door een Bourgondische edelsmid.

De Karolingische tijd was ook de tijd van de Vikingen. Het handeldrijven met de Vikingen ging in de begintijd naar behoren maar de woeste Noormannen zagen ook dat er nog veel meer zaken waren naar hun zin in Dorestad, de belangrijkste handelsstad van West-Europa. Ze ontdekten tijdens hun bezoeken de rijkdom in de stad en de haven en die rijkdom maakte de Vikingen behoorlijk hebberig. Ze verkregen die rijkdom dan ook op een geheel andere wijze dan de gebruikelijke manier van handel drijven. Verschillende Vikinggroeperingen werkten in die tijd samen en tijdens hun bezoeken aan Dorestad begonnen ze te plunderen en te moorden, ze namen mensen gevangen en hielden ze als slaven. Ook brandde een groot gedeelte af van de stad door toedoen van deze moordende en roofzuchtige bendes. Na hun rooftijd vertrokken ze snel naar huis om de buit veilig te stellen en de volgende rooftocht voor te bereiden. Ze hadden de smaak te pakken en er volgden nog veel van deze tochten.

Het is zeer waarschijnlijk dat de hier boven beschreven fibula tijdens de rooftochten van de Vikingen door een hooggeplaatste man of vrouw in de put is verstopt om het sieraad uit handen van de Noordse woestelingen te houden.

De fibula van Dorestad is te zien in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden. 
In Wijk bij Duurstede zijn nog resten te vinden van de oude stad 
Een bezoekje waard!

zondag 10 februari 2019

Muziek in het leven

Het leven is zeker geen effen pad, meermalen gebeurt er iets moois in een mensenleven maar soms ook iets verschrikkelijks. Gebeurt er iets verschrikkelijks dan voelt het of je leven is omgevallen. 
Alles ligt overhoop en je ondergaat een verandering die je in de verste verte niet had verwacht. 
Marjo had niet gedacht dat ze op haar 55ste weduwe zou worden. Zij en haar man Jos waren net 30 jaar getrouwd toen het noodlot toe sloeg, Jos werd ernstig ziek en na een paar maanden overleed hij. Marjo en Jos stonden volop in het leven, ze hadden beiden een baan naar hun zin, kregen twee gezonde kinderen en woonden erg prettig aan de rand van een mooi natuurgebied. Ze genoten met volle teugen.

Marjo had heel veel moeite om na het overlijden van Jos haar draai weer te vinden. Het lukte haar niet meer zo goed om contacten vast te houden. Op haar werk ging het ook steeds minder goed, haar energie werd volledig opgeslorpt door haar verdriet. Familieleden en collega’s wisten bijna allemaal wat goed voor haar was en kwamen vaak met goedbedoelde adviezen waar Marjo niet op zat te wachten. Op ongevraagd advies, hoe goed ook bedoeld, al helemaal niet. Ze voelde zich er alleen maar ellendiger door en op een gegeven moment ging het zo slecht met haar dat ze niet meer kon werken en werd ze afgekeurd. Daar zat Marjo dan en keek elke ochtend met een kop koffie in de hand uit het raam naar de vogels in de tuin. 
Er was altijd veel muziek in haar leven geweest, Jos speelde piano, de kinderen bespeelden verschillende instrumenten en Marjo zelf kon goed zingen, ze had een mooie sopraan en zong al bijna haar hele leven in een koor. Het koor ging vaak op tournee in het binnen- en buitenland en ze ging altijd mee. Nu was er geen muziek meer in haar leven en zingen deed ze al helemaal niet meer. De radio aan of naar een cd luisteren, het deed haar niet alleen maar pijn aan de oren maar ook in haar hart.

Met hulp van een therapeut klom Marjo langzaam uit haar dal en soms had ze het idee dat er weer iets te genieten was, ze werkte een beetje in de tuin en keek ’s avonds weer naar de televisie. 

Op een dag merkte ze dat ze begon te neuriën tijdens het wieden in de tuin. Ze schrok van haar eigen geluid, ze was helemaal van slag en ging snel naar binnen. Maar het zaadje was gevallen en Marjo probeerde heel voorzichtig en zacht weer een beetje te zingen. Dat lukte niet helemaal maar ze probeerde het steeds weer en ook iets duidelijker en luider. Zo merkte ze dat haar stem was veranderd van een sopraan naar een niet onaardige alt en dat vond ze wel heel bijzonder. Ze kwam er steeds meer achter dat ze het koor en de optredens begon te missen en nam na een paar maanden contact op om te vragen of ze bij het koor nog een alt konden gebruiken. Dat was het geval en Marjo maakte een afspraak om te komen praten en ze maakte gelijk een repetitie mee. Ze kreeg weer plezier in het zingen en dat plezier werkte door in haar leven, ze probeerde oude contacten weer te herstellen en nodigde vrienden en familie uit om te langs te komen. 

Op het moment dat het koor weer een tournee naar Hamburg, Berlijn en Dresden op het programma had staan leek het haar geweldig om mee te gaan. Ze haalde met plezier haar “koorkleding” te voorschijn, de dames droegen tijdens een optreden een lange zwarte jurk met een brede rode ceintuur en de jurk paste haar nog prima. Alleen nog een paar nieuwe rode schoenen met hakken kopen en Marjo was er weer helemaal klaar voor.
Aangekomen bij het theater in Hamburg kreeg ze het helemaal te pakken, wat had ze dit alles gemist! ’s Middags nog een keer repeteren en dan ’s avonds het optreden in vol ornaat voor publiek. Dat was helemaal spannend want de nieuwe schoenen met hoge hakken waren wel een beetje "nieuw" en ze had al heel lang niet meer op schoenen met hakken gelopen. In het theater moesten ze een behoorlijk hoge trap oplopen om op hun plaatsen achter het orkest te komen. De trap oplopen ging prima, je tilt gewoon je rok een beetje op. Maar de trap aflopen was iets problematischer met de lange rok. 
Op het moment dat de koorleden na het concert naar beneden liepen bleef Marjo halverwege de trap met haar hak in de zoom van haar rok hangen. Het gevolg was dat ze naar beneden viel en een mannelijk koorlid meesleurde in haar val. Daar lagen ze onder aan de trap half over elkaar heen een beetje verdwaasd kijkend. Ze kwamen er allebei met wat blauwe plekken vanaf. Zo samen naar beneden vallen en daarbij de nodige pijnplekken oplopen schept een band en ze besloten om samen een glas wijn te gaan drinken en te toasten op de toch nog redelijk goede afloop.

Zo hebben ze elkaar gevonden, de man in kwestie was al een paar jaar weduwnaar en net als Marjo niet op zoek naar een andere levenspartner. Samen hebben ze de draad van het leven weer opgepakt en wonen inmiddels samen. Beiden hadden ze niet gedacht dat ze weer gelukkig zouden worden. “Dankzij het koor” zegt de man. “Nee, dankzij mijn hoge hakken” zegt Marjo. Ze moeten dan lachen en ze zien zich weer samen onder aan de trap liggen.

Er zit weer muziek in hun leven!