zondag 30 november 2014

Spruiten met paprika en rozijnen

Een groentegerecht voor 2 personen en binnen een half uur op tafel.

Benodigdheden:
spruiten voor 2 personen
drie kleuren paprika (een kwart per kleur)
1 eetlepel tomatenpuree
1 eetlepel blanke rozijnen
olijfolie 

Voorbereiding:
Spruiten ontdoen van de buitenste blaadjes en steelaanzet.
Paprika's wassen, van zaadlijsten ontdoen en in stukjes snijden.
Rozijnen even wellen in heet water.

Bereiding:
Kook de spruiten niet te gaar.
Bak in een beetje olijfolie de paprika en doe de tomatenpuree erbij.
Voeg de rozijnen toe.
Zijn de spruiten gaar en afgegoten dan het paprikamengsel door de spruiten scheppen. 

Eet smakelijk!
                         Anne 

donderdag 27 november 2014

Muurschilderingen

Het beschilderen van muren kennen wij als graffiti.
Graffiti is de meervoudsvorm van het Italiaanse woord graffito en betekent ingekraste tekening.
Graffiti is een kunstvorm die eigenlijk altijd al heeft bestaan. We kennen de prehistorische grottekeningen van Altamira, Nerja en Lascaux.
In de Klassieke Oudheid werd er op muren en zuilen verslag gedaan van  militaire overwinningen, politieke denkbeelden, mededelingen en uitspraken.
Ook de vorige eeuw heeft bekende muralisten voortgebracht bv de Mexicaanse kunstenaars Diego Rivera (1886-1957) en José Clemente Orozco (1883-1949), zij deden o.a. verslag van de geschiedenis van Mexico. 


Graffiti zien we niet alleen als kunst maar is ook regelmatig te zien in de vorm van vandalisme. De openbare ruimte is daar een goed voorbeeld van. Treinstellen die van binnen en buiten zijn beklad, muren, tunnels en schuurtjes worden regelmatig met de spuitbus bewerkt. De kunstenaar wil overal zijn handtekening achterlaten. Het kost de overheid handen vol geld en tijd om de illegale kunstwerken te verwijderen.


Om het enthousiasme van deze illegale kunstenaars een beetje in de hand te houden geven lokale overheden en bedrijven vaak opdracht aan graffitikunstenaars om hun handtekening legaal te plaatsen op muren, tunnels of rolluiken. Vaak zie je mooi schilder- of spuitwerk.

Niet iedereen kan het waarderen maar ook bij graffitikunst is het een kwestie van smaak en daar valt niet over te twisten. 

vrijdag 21 november 2014

Ronde cake

Een ronde cake met hazelnoten en abrikozen.
Bereidingstijd inclusief baktijd, ongeveer 1 uur.


Benodigdheden:
150 gram roomboter
iets boter voor het invetten van de vorm
3 eieren
75 gram zelfrijzend bakmeel
150 gram gele basterdsuiker
1 zakje hazelnoten (Dr. Oetker 155 gram)
12 gedroogde abrikozen.
een springvorm

Voorbereiden:
De abrikozen 1 uur laten weken in heet water, daarna uit laten lekken en droogdeppen.
Abrikozen in stukjes snijden.
Hazelnoten klein maken in de keukenmachine of met een deegroller.
Springvorm invetten.
Oven 10 minuten voorverwarmen op 180 graden.

Bereiden:
Doe de hazelnoten en de abrikozen in een kom met een flinke lepel suiker en een lepel zelfrijzend bakmeel.
Schep het goed door elkaar.
Doe de boter in een beslagkom en mix de rest van de suiker er door.
Voeg één voor één de eieren toe.
Mix het zelfrijzend bakmeel erdoor en klop het tot een romige massa.
Het abrikozen- notenmengsel er doorheen spatelen.
Verdelen over het bakblik

Temperatuur van de oven terugbrengen naar 160 graden en de cake 30 tot 35 minuten in de oven zetten.

Geniet ervan! 
              Anne

dinsdag 18 november 2014

De Rotgans

De rotgans is een kleine zeegans. De rotgans dankt zijn naam aan het geluid dat hij maakt, hij roept namelijk rrròòh-rrròòh.
De Nederlandse bioloog Barwolt Ebbinge is bijna zijn hele leven al in de ban van de rotgans en heeft veel onderzoek gedaan naar het gedrag van deze dieren.

Rotganzen trekken al eeuwenlang in de herfst vanuit de toendra's in Noord-Siberië naar West-Europa. Een gedeelte van de trek tankt bij in Nederland en vliegt daarna door naar Engeland, de rest blijft in Nederland rond de Zeeuwse wateren en in het Waddengebied.
In het voorjaar eten ze zich rond om daarna goed gevoed terug te vliegen naar hun broedgebied in Noord-Siberië.

Ebbinge heeft de ganzen gevolgd, zijn reis begon op Terschelling en hij ging met ze mee naar Noord-Siberië. Het reizen en het volgen van de rotgans ging niet altijd van een leien dakje, de omstandigheden waren soms moeilijk en zwaar.
Ebbinge heeft zijn ervaringen onderweg, zijn eigen onderzoeken en de vele gesprekken die hij heeft gevoerd met andere biologen samengebracht in een mooi, geïllustreerd boek met de titel "De Rotgans".

Dit boek is een aanrader voor iedereen die geïnteresseerd is in alles wat leeft en bloeit maar zeker voor de vogelliefhebber.

Het boek is uitgegeven door Uitgeverij Atlas Contact en te koop in de boekhandel.

zaterdag 15 november 2014

Het ontstaan van het Meissenporselein

Johann Friedrich Böttger
(1682-1719)
Meissenporselein is in 1708 uitgevonden door Johann Friedrich Böttger en dat kwam op een bijzondere manier tot stand.
Böttger werkte op zijn 14e als apothekersassistent in Berlijn en kwam door zijn werk met veel mensen in aanraking. Op een dag kwam hij in contact met een monnik die hem het een en ander vertelde over alchemie. Böttger raakte hierin geïnteresseerd en ging op zoek naar de Steen der Wijzen, met ander woorden hij probeerde goud te maken.
Na enige tijd dacht hij iets te hebben ontdekt en begon demonstraties te geven. Hij vertoonde met veel allure zijn kunsten aan het publiek en deed dat ook met veel overtuiging. Hij was zelfs zo overtuigend dat hij de aandacht trok van koning Frederik de Grote van Pruisen (1712-1786). De schatkist van de koning was nagenoeg leeg en hij had geen geld meer om zijn leger goed uit te rusten voor de vele oorlogen die hij voerde. De koning gaf opdracht om Böttger gevangen te nemen, hij wilde hem goud  laten maken om de lege schatkist weer te vullen. Frederik de Grote dacht zo zijn financiële problemen op te lossen.

werkplaats van de alchemist
Böttger wist heel goed dat hij geen goud kon maken, de grond onder zijn voeten werd hem dan ook te heet en hij vluchtte naar het aangrenzende Saksen, waar op dat moment August de Sterke (1670-1733) aan de macht was. August de Sterke was een groot kunstliefhebber en verzamelde Chinees- en Japans porselein, deze verzameling bevatte ongeveer 35.000 stuks en het verhaal gaat dat hij eens een regiment soldaten ruilde tegen schalen, kommen en vazen. 
August de Sterke gaf Böttger onderdak in zijn paleis en gaf hem de ruimte en gelegenheid om zijn experimenten voort te zetten.

August de Sterke (hij heeft zijn naam te danken aan zijn vele minnaressen en zijn 365 kinderen) was een rijk man. Hij spiegelde zich aan Lodewijk XIV en wilde concurreren met andere Europese hoven. 

Hij wilde een totaal nieuwe industrie ontwikkelen en hij kon Böttger daarom goed gebruiken voor dit doel. Tegelijkertijd gaf hij de Saksische wetenschapper Ehrenfried W. von Tschirnhaus (1651-1708) de opdracht, die een studiereis door Europa maakte, onderweg op zoek te gaan naar nieuwe materialen en technieken.

ontwerp Böttger
Tijdens zijn reis door Europa, bracht hij ook een bezoek aan de Delftse pottenbakkerij "De Vergulde Theepot", van Ary de Milde. De Milde claimde dat hij rode theepotjes van porselein kon maken. Dit bezoek aan Delft heeft er zeker aan bijgedragen dat hij samen met Böttger, die hij al kende van zijn experimenten en originele manier van denken, het laboratorium inging om ook rode theepotjes te maken. Dat lukte de heren na veel geëxperimenteer om theepotjes van rood steengoed in de Yi-HSING/Delftse stijl te fabriceren. En in dezelfde tijd kwamen ze achter het geheim van het Chinese porselein.

kaolienwinning
(tegenwoordig)
In heel Saksen werden verschillende soorten klei gevonden en in de buurt van Colditz vond men kaolien, de kleisoort die ook in China werd gebruikt voor het vervaardigen van porselein. Het duurde dan ook niet zo heel erg lang meer, het was in 1709, dat ze het procedé om wit porselein te maken hadden gevonden. De twee uitvinders konden al vrij gauw aan August de Sterke verschillende kopieën van Chinees porselein tonen.
Na de uitvinding van het procedé stond er niets meer in de weg en twee jaar later was Meissen de stad waar de eerste Europese porselein fabriek in gebruik werd genomen. Böttger werd benoemd als directeur van de fabriek en hij werd in de adelstand verheven.

Alle experimenten en aantekeningen waren strikt geheim, er mocht niets van naar buiten komen. Het schijnt dat Böttger in die tijd goed bewaakt werd, hij werd omringd door  90 soldaten, 20 onderofficieren en een trommelaar. 

Meissenporselein
Eigenlijk was Böttger geen geschikte directeur, hij was meer de uitvinder. Hij ging niet goed om met de boekhouding, de uitbetalingen van de salarissen aan het personeel kwamen niet op tijd, het gevolg was dat veel werknemers wegliepen en bij concurrenten aan de slag gingen.
In navolging van Meissen kwamen er verschillende porseleinfabrieken in Europa.
De porseleinproductie in Europa kwam goed op gang en de concurrentie was groot. Vooral de Engelse porseleinfabrieken waren grote concurrenten, daar was men volop bezig met het produceren van goedkoper porselein.

Comedia dell'Arte figuren
van Meissen
Het decoreren van porselein begon in 1720, bekend is vooral de Böttger-luster, dat is een parelmoerachtige rose-violet luster dat naar hemzelf is genoemd en hij was de eerste die de Comedia dell' Arte-figuren produceerde

Meissenporselein is in Frankrijk bekend onder de naam Vieux Saxe en in Engeland wordt het Dresden china genoemd.
porseleinfabriek in de 18e eeuw
Böttger is niet oud geworden, zijn gezondheid was slecht. Hij leed aan  tbc, epilepsie, depressiviteit en dronk daarbij erg veel. De ongezonde dampen die hij ongeveer 25 jaar lang opsnoof in zijn laboratorium en later in de fabriek, zorgden er voor dat hij op 37-jarige leeftijd stierf.

Meissen-porselein is veelvuldig gekopieerd, niet alle stukken porselein met het merk van Meissen zijn in de Meissenfabriek gemaakt. Vooral in de 19e en de 20e eeuw is er veel gekopieerd in de porseleinfabrieken in Wenen en Sévres. Het verschil kun je goed zien als je de stukken vergelijkt, de originele Meissenstukken zijn fijner dan de gekopieerde. 

donderdag 6 november 2014

Vegetarische stamppot

Stamppotje van prei en zoete aardappelen voor 2-3 personen.

Benodigdheden:
800 gram zoete aardappelen (in stukken)
3 preien (in stukken van 1 cm)
2 sjalotten (snipperen)
1 groente-bouillontablet
1 theelepel sambal
een scheutje ketjap
150 gram kaas
melk of kookvocht voor de puree

Bereiding:
Kook de aardappelen met de sjalot en het bouillonblokje gaar en maak er puree van.
Kook de prei gaar.

Schep de prei door de puree.
Roer de ketjap en de sambal door elkaar en meng het door de stamppot.
Op het laatst 2/3 van de kaas erdoor heen scheppen en 1/3 kaas er over strooien.

Eet smakelijk!

               Anne

maandag 3 november 2014

Vanilla Planifolia

Vanilla Planifolia, is een orchideesoort  die  maar één dag  bloeit met geurende bloemetjes waaraan later lange peulen groeien. Deze peulen bevatten de vanille die wij regelmatig gebruiken in de keuken. 
We kennen de vanille in de vorm van stokjes, zaadjes, extract, essence en suiker en we hebben één of meer van deze producten allemaal wel eens gebruikt bij het bakken van een cake, of bij bereiden van ijs of een nagerecht. 

Tussen het oogsten van de peulen tot het eindproduct ligt een lang proces.
De peulen worden geoogst voor ze helemaal rijp zijn en openspringen en dit hele proces duurt 6-9 maanden. Na het oogsten worden de peulen overgoten met heet water om te kunnen fermenteren, daarna gaat het drogen van start. Tijdens dit drogen worden de peulen, die wij als vanillestokjes kennen, bruin en de aroma komt dan tot ontwikkeling.

De plant komt oorspronkelijk uit Mexico, de Azteken gebruikten de vanille bij de bereiding van hun voedsel, dranken en chocola.
De Spaanse conquistadores brachten de orchidee mee naar
Europa en vanuit Europa werd de plant weer naar andere koloniale gebieden gebracht om zo op meer plaatsen in de wereld de orchidee te kunnen planten en de vanille te oogsten.

Alleen deed er zich een probleem voor, men stond voor een groot raadsel. De planten kregen in de koloniale gebieden namelijk geen vruchten en van een vanilleoogst was daarom geen sprake.
In 1841 ontdekte men dat bepaalde soorten kolibries en kleine honingbijen, die alleen voorkomen in Mexico, de bloemen van de Vanilla Planifolia konden bestuiven. Vanaf dat moment begon men de plant handmatig te bestuiven en zo kon de orchidee overal worden geplant en later de vanille geoogst.
Tegenwoordig komt vanille voornamelijk uit Madagaskar en Sri Lanka.

Vanille is niet goedkoop en is na saffraan de duurste specerij. Omdat vanille een belangrijke aanvulling is bij de bereiding van voedsel, maar ook wordt gebruikt in de tabak-en parfumindustrie, is er in 1874 een synthetische vanille ontwikkeld. Tegenwoordig wordt 80% van producten waar vanille in aanwezig is de synthetische vanille gebruikt, omdat deze is veel goedkoper is. De synthetische vanille heeft een beetje een nasmaak, bij echte vanille is dat niet het geval en is daarom simpelweg lekkerder.

De zakjes vanillesuiker die wij kopen om de cake een extra lekkere aroma te geven bestaat uit een groot gedeelte suiker met iets vanille. 

Verder is vanille ook nog gezond, het schijnt goed te zijn voor de spijsvertering en is eetlustopwekkend, en het zou de hersenen stimuleren.

Dus alle reden om vanille iets vaker te gebruiken.