zondag 26 augustus 2012

Edelstenen vanaf de Oudheid en hun symbolen


ruwe stenen
Het is bekend dat er in vroegere beschavingen al sieraden werden gedragen en dat edelstenen op allerlei gebied een belangrijke rol hebben gespeeld in het leven van de mens. 
In vroegere tijden hechtte men een andere waarde aan edelstenen dan vandaag de dag. 
Uit de Oudheid is er meer kennis over edelstenen en sieraden dan over de kleding die in die tijd werd gedragen, wat niet onlogisch is omdat de stoffen uit die tijd in de loop van de eeuwen zijn vergaan. De kennis die we hebben over edelstenen is vooral verkregen door archeologische opgravingen en grafvondsten. 
Er zijn stenen gevonden in Babylonië, Assyrië, Egypte en China die gedateerd zijn van ver voor de Oude Culturen.

Vondsten van edelstenen zijn schaars en het is dan ook niet altijd met zekerheid te zeggen welke stenen het oudste zijn. Wel is zeker dat barnsteen, granaat, amethist, jaspis, smaragd, nefriet, bergkristal en serpentijn tot de oudste stenen behoren. Eigenlijk kun je daar ook koraal en schelpen aan toevoegen.

Sumerische rolzegel met afdruk
Er zijn duizenden oude rolzegels gevonden in Babylonië die 7000 jaar geleden zijn gemaakt van serpentijn, statiet en marmer. 
Rolzegels daterend uit een latere tijd zijn van lapis lazuli, amazoniet, hematiet of jaspis. Hieruit kun je opmaken dat men in die tijd ook de kunst van de glyptiek, het steensnijden, goed beheerste.

De Egyptenaren sneden hun scarabeeën uit carneool, calcedon, groene jaspis, lapis lazuli, amazoniet, amethist en turkoois, en soms uit robijn of smaragd. 
Bij opgravingen op Kreta zijn er, uit de tijd van koning Minos, o.a. prachtige rolzegels, gesneden uit edelstenen, gevonden.  
De Grieken en de Romeinen verstonden eveneens de kunst van een hoog ontwikkelde glyptiek.
koning Minos van Kreta
Zij bewerkten de edelstenen met afbeeldingen van dieren, portretten en mythologische voorstellingen. De bewerkingen zijn technische hoogstandjes als je bedenkt dat een vergrootglas nog niet was uitgevonden.

In het bronzen tijdperk is men al begonnen met het zetten van edelstenen. Het dragen van edelstenen had in die tijd een occulte betekenis. Dat edelstenen bovennatuurlijke krachten hadden daar was men van overtuigd en die overtuiging werd dan ook tot ongeveer 1500 na Chr. niet in twijfel getrokken. 
Er waren natuurlijk wel mensen die daar zeker ernstig aan twijfelden maar zij waren in de minderheid. 

Ook in de geneeskunst werkte men met edelstenen. Tot ongeveer de 18de eeuw schreven artsen recepten uit voor medicijnen waar bv verpulverde parels, saffier of malachiet in waren verwerkt. Deze medicijnen werden zowel voor inwendig- als voor uitwendig gebruikt.

smaragd
In 1667 schreef een Deense pastoor en verhandeling over een medicijn die voorgeschreven werd bij depressies en dwangvoorstellingen. Hij noemde het medicijn “opiata antimelancholica”, het medicijn bevatte opium, bewerkte bloedkoraal, parels en smaragd.

Zoals je ziet werden er in het verleden goede eigenschappen aan medicijnen met edelstenen toegeschreven, maar ook het bezit van de stenen was belangrijk, men wilde ze voor hun beschermende invloed en goede eigenschappen. 
Edelstenen waren zeker belangrijk in sommige huwelijken, ze zouden de liefde tussen echtgenoten nieuw kunnen inblazen als de liefde even op een zacht pitje stond. 
Verder dachten de mensen dat edelstenen de bliksem konden afweren, de pest buiten de deur houden, bloedingen stelpen, zieken genezen, rijkdom brengen en wat helemaal mooi was, ze dachten dat edelstenen je onzichtbaar konden maken. 
Wie wil dat niet zo af en toe?
Je ziet dat je in die tijd eigenlijk niet zonder edelstenen kon.

amulet 7e eeuw v.Chr,
amulet te zien in het
Louvre te Parijs
Edelstenen werden duizenden jaren geleden ook veel gebruikt voor amuletten, mensen schreven in die tijd bepaalde eigenschappen toe aan de kleur van de stenen. Een rode steen zou de bloedsomloop bevorderen en bloedingen stelpen. Stenen met kleuren van de zee zouden de zeelieden beschermen en groene stenen hadden de kracht om bomen en velden mooi groen te laten worden.

Er zijn ook culturen waar men edelstenen als heilig beschouwde en in de westerse cultuur mochten alleen koningen en kerkelijke vertegenwoordigers bepaalde edelstenen bezitten. Denk maar aan de koningen in de mythologie of de amethist in de ring van de bisschop. 
boek van
Hildegard van Bingen

Hildegard van Bingen schreef in haar boek “Physica”: Als iemand arglistig, kwaadwillend, leugenachtig, opvliegend of drankzuchtig is, wordt hij genezen als hij een diamant in zijn mond neemt. 

In de Middeleeuwen zijn verschillende boeken geschreven over de bijzondere krachten van edelstenen, de zogenaamde “stenenboeken” .


(Foto’s o.a. van www.joydesign.eu (met toestemming).

2 opmerkingen:

  1. Hallo Anne, interessante post. Ik heb ook net een artikel gewijd aan de aquamarijn en haar folklore. Neem es een kijkje op: http://www.curieuzeneuzepopup.be/blog/. Groeten, Indra.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Hallo Indra, Bedankt voor je reactie, ik zal zeker jouw blog bekijken. Het is altijd interessant om weer iets nieuws te lezen.
    Groetjes. Anne

    BeantwoordenVerwijderen