vrijdag 7 oktober 2011

Tijgeroog, Kattenoog en Valkenoog

In 1800 werd aan deze stenen door de Duitse mineraloog
J.F.L. Hausmann (1782 – 1859) de naam krokidoliet of crocidoliet gegeven, dat in het Grieks draadsteen betekent, omdat de stenen uit asbestvezels bestaan.


Tijgeroog ontstaat  door de verkiezeling van de zwartblauwe asbestvezels die crocidoliet worden genoemd. Daarbij ontstaan vaste insluitsels van haarachtige kristallen in het kwarts. Door de oxidatie van de oorspronkelijke crocidolietvezels ontstaan de goudglanzende limonietvezels in de steen.

De benaming Tijgeroog is ontstaan omdat de steen een lichtreflectie heeft die aan het oog van een tijger doen denken. Dit spleetvormig lichteffect heet chatoyeren. Wanneer de steen cabochon (bol) geslepen wordt, is het katoogeffect het beste zichtbaar. 
De kleur van de steen geeft hem zijn naam: de rode soort heet kattenoog, de blauwe Valkenoog en de goudgele/goudbruine Tijgeroog. 

De kwartsoorten vertonen geen kristalvorm maar worden massief gevonden. Ze worden in hanteerbare blokken gezaagd en verkocht aan slijpers over de hele wereld. Doordat er veel van dit soort kwarts wordt gevonden is zelfs de prijs van de beste kwaliteit nog redelijk.
Tijgeroog kan ook worden gebleekt met oxaalzuur, en daarna kan het in alle mogelijke kleuren worden gebeitst. 
Ga je tijgeroog verhitten dan krijg je een rode kleur. De rode kleur komt in de natuur ook voor en deze heeft vanzelfsprekend de voorkeur boven de gebeitste steen. Tijgeroog wordt ook wel tijgerijzer genoemd omdat het vooral ijzer bevat.

Ongeveer 100 jaar geleden werden de stenen ten noorden van de Oranjerivier in Zuid-Afrika gevonden. Daar zijn vindplaatsen ontdekt die een veel rijkere kleur en glans hadden dan de exemplaren die tot op dat moment bekend waren.
Andere vindplaatsen van tijgeroog zijn in India, Mexico, Californië en het westen van Australië.

Koningin Victoria van Engeland kreeg van de Indische koning Kandy een geslepen kattenoog van 313 karaat; zijn kracht zou het rijk bewaken tegen negatieve invloeden. 
Men gebruikte deze stenen niet alleen om het boze oog te verdrijven maar er werden ook mooie sieraden, doosjes en kleine schaaltjes van gemaakt. 
Kattenoog is een kwartsvariant, na het slijpen krijg je het mooie kattenoogeffect met de kleuren wit, grijs en groen. 
Kattenoog wordt gevonden in Duitsland, Sri Lanka en Birma.

Valkenoog is een mineraal en een variant van kwarts. 
De kwarts is vergroeid is met de vezels van crocidoliet (blauwe asbest). 
Valkenoog is donkerblauw met een karakteristiek chatoyance-effect wanneer de steen gepolijst is.
De blauwe valkenoog zal door oxidatie in vele duizenden jaren veranderen in het goudkleurige tijgeroog.

De grootste vindplaats is Griquatown in Zuid-Afrika. Verder wordt het gevonden in Wittenoom Gorge in West Australië en in Salzburg, Oostenrijk. 
Valkenoog wordt gevonden waar de tijgeroog aanwezig is.

zondag 2 oktober 2011

Verschillende soorten kralen.

Kralen van glas en silverfoil gecombineerd met
Tibetaans zilver.
Vroeger handelden mensen met kralen de zogenaamde "Tradingbeads". Deze glazen kralen, lampwork genoemd, werden in die tijd gemaakt met de warmte van een olielamp, vandaar de naam lampwork. Tegenwoordig worden glazen kralen ook nog lampwork genoemd maar zijn nu vervaardigd op een geheel andere manier.
Elke lampworkkraal is uniek, twee dezelfde zijn er niet te vinden.

Een glaskraal wordt gemaakt door glas te smelten rondom een metalen pin, een mandrel. Tegenwoordig worden er verschillende soorten glas gebruikt en door het verschil in glas en door de technieken van deze tijd, kunnen er veel soorten kralen worden gemaakt. Je ziet kralen met luchtbelletjes  maar ook met bladzilver, bladgoud of een zirkonia, er is veel mogelijk.

Het afkoelen van de kraal moet gecontroleerd op kamertemperatuur gebeuren, meestal wordt daar een speciale oven voor gebruikt, de spanning kan op die manier geleidelijk afnemen en de kraal is minder gevoelig voor barstjes.

Schelpkralen.
Koop je lampworkkralen, let dan goed op wat je koopt. Er zijn namelijk veel goedkope lampworkkralen in de handel die in grote getale op de markt worden gebracht en van slechte kwaliteit zijn, vraag altijd of de kralen gehard zijn. Bij ongeharde lampworkkralen heb je grote kans dat je thuis komt met een zak gebroken kralen, in plaats van de mooie gekleurde, handgemaakte glaskralen die je hebt gekocht.

Glaskralen kun je op verschillende manieren bewerken om iedere keer een ander resultaat, dus een ander soort kraal te krijgen.
Bv. craclekralen, worden gemaakt met behulp van koud water. Terwijl het glas nog warm is, worden de kralen gedompeld in koud water en door het verschil in temperatuur gaan de kralen kraken. Het glas wordt daarna opnieuw verhit en gesmolten in de vorm die de maker wil. Het opnieuw verwarmen zorgt ervoor dat de buitenkant mooi glad wordt. De scheurtjes binnen in de kraal geven reflecterende oppervlakken, die bij elke beweging sprankelen.

Hele kleine glaskraaltjes worden roccailles genoemd. De kraaltjes variëren in grootte van 1.5 mm tot 4 mm doorsnede. Je kunt ze transparant (doorzichtig), opaak (dekkend) en luster (glanzend) kopen. Roccailles worden ook wel brei-of borduurkralen genoemd. Meestal worden de kraaltjes geknipt van glasstaafjes.

Cloisonnékralen, gecombineerd
met Tibetaans zilver.
Cloisonnékralen zijn bewerkt met de emaileertechniek. Letterlijk betekent emailleren "in een omheind veld". Er wordt een draad van edelmetaal op een ondergrond gespannen, de ruimtes daartussen worden opgevuld met glaspoeder. Door de hitte in de oven smelt het poeder en zo ontstaat het "emaille".

Kashmirkralen komen uit India en zijn gemaakt van een soort kunststof. Ze worden bewerkt met allerlei metalen en/of bolletjes van glas.
Kralen van natuurlijk materiaal, zijn alle kralen die zijn gemaakt van hout, schelpen, zaden, been of edel- en halfedelstenen.

Bronskleurige metallookkralen
gecombineerd met silverfoilkralen.
Metallook -kralen zijn kunststof kralen die lijken op metaal. Meestal is deze kunststof kraal voorzien van een zilver, brons- of goudkleurig laagje.

Kristal-kralen behoren ook tot de glaskralen. Het zijn geslepen of gegoten kralen en meestal vervaardigd onder hoge temperatuur. De waarde van de kraal hangt meestal af van het aantal facetten. En hoe meer facetten een kraal heeft, hoe groter de schittering.

De kristal-kralen zijn er in verschillende prijsklassen en dat heeft te maken met de kwaliteit Maar heb je Oostenrijkse kristalkralen dan ben je iets duurder uit maar dan heb je wel een goede kwaliteit. De kristalkralen uit Tsjechië zijn iets goedkoper dan de Oostenrijkse maar zeker niet minder van kwaliteit.

De Swarovski- en Strasskralen zijn bij veel liefhebbers van sieraden wel bekend. De kralen van Swarovski worden net als alle glaskralen gemaakt van kwartszand. Kwartszand wordt bij hoge temperaturen een dikke substantie en dan kun je het goed vormen. Glas met een toevoeging van 10% lood wordt kristal genoemd maar aan het Swarovski-kristal is 30% lood toegevoegd. Door deze hoeveelheid lood krijg je nog meer schittering en het kristal van Swarovski is daardoor goed herkenbaar.

Strass-stenen in een broche.
De Strass-kraaltjes hebben ook een loodgehalte van 30% en worden vaak als plaksteentjes gebruikt, bv op ornamenten. Er zijn ook Strass-steentjes van acryl maar schitteren niet zo mooi als de glas-steentjes.

En dan de parels, bijna bij iedereen vindt ze mooi en ze zijn er in alle soorten en maten. Zoetwaterparels zijn gekweekte parels, ze zijn verschillend van grootte en niet helemaal rond. Kunstparels zijn glasparels met een gekleurd laagje en kunnen ook erg mooi zijn. Een nadeel is dat het laagje bij een beschadiging kan gaan bladderen en dan zijn ze gelijk minder mooi. Tegenwoordig zijn er ook parels van acryl en zijn minder zwaar dan de glasparels.

Dit is een kleine greep uit het aanbod "kralen", maar wel de meest voorkomende.

zaterdag 1 oktober 2011

Zilver en Tibetaans zilver

Zilver werd al voor het begin van onze jaartelling gebruikt voor versiering en als betaalmiddel. Uit opgravingen blijkt dat er al 4000 – 3500 v.Chr. zilver werd gescheiden van lood op eilanden in de Egeïsche Zee en Anatolië. Vaak werd zilver geassocieerd met de maan, de zee en verschillende goden.

zilvermijn
In het begin dacht men dat het metaal kwik een soort zilver was. 
Dat blijkt nog uit de naam die kwik heeft zoals quicksilver in het Engels of kwikzilver in het Nederlands. Veel later bleek het om twee verschillende elementen te gaan. In de alchemie werd voor zilver het symbool van een halve maan gebruikt en alchemisten noemden het Luna. 

De naam zilver komt van het Oudhoogduits “silabar”, van de Germaanse wortel “silubra”. In het Latijn heet zilver “argentum”, waar zilver in het periodiek systeem het symbool Ag heeft.




Tibetaans zilver
Ketting waarin kralen van
Tibetaans zilver zijn verwerkt.
Tibetaans zilver, wordt voornamelijk gebruikt voor het maken van sieraden. Het is een legering van koper, nikkel of zink en een klein percentage zuivere zilver. 
Vroeger was dat 30%, tegenwoordig is dat een stuk minder.
Het is gemaakt volgens de traditionele Tibetaanse technologie, en is donkerder dan Sterlingzilver. Tibetaans zilver leent zich goed voor het maken van sieraden omdat er in dat zilver gemakkelijk motiefjes gemaakt kunnen worden.
Tibetaans zilver voldoet zeker niet aan de eisen van Sterlingzilver, Sterlingzilver bevat minimaal 92.5% zilver.

Het nikkelgehalte is tegenwoordig behoorlijk verminderd of zelfs afwezig, omdat veel mensen allergisch zijn voor nikkel.