dinsdag 23 februari 2016

Waar blijft de winter?

Of je nu met gloeiende wangen van het ijs af komt of je hebt een wandeling in de kou gemaakt, bij thuiskomt lust je wel iets warms. Er zijn verschillende warme en ook lekkere dranken zoals chocolademelk al of niet met kruiden, anijsmelk, verschillende soorten thee en koffie met of zonder een scheutje alcohol.

Het Guisveld bij Koog aan de Zaan
De meeste mensen kennen wel de uitdrukking "Koek & Zopie"
Dat stond lang geleden te lezen aan de bovenkant van de kraampjes die langs de ijsbaan stonden en waar je iets kon eten en drinken. Tegenwoordig is het in mijn beleving niet echt meer "winter" en zie je als het vriest en we  kunnen schaatsen hele andere "Koek & Zopie"  langs de ijsbaan staan. Het aanbod eten en drinken is ook al lang niet meer alleen chocolademelk, een plak krentenbrood, een kop snert of een alcoholische versnapering, maar nu koop je er blikjes fris en bier, gevulde koeken,  roze koeken, alle soorten chocola, bitterballen, worst, chips en nog heel veel meer.

In de 17de eeuw begon men op het ijs "zopie" te verkopen, dat bestond uit bockbier, rum, kaneel, kruidnagel en er werden ook nog een paar eieren aan toegevoegd. Dit mengsel werd verwarmd en werd "zopie" genoemd. Of het lekker was of niet, het verwarmde in ieder geval de verkleumde en vermoeide schaatsers. 
Wettelijk probeerde men in die tijd het verslijten van drank op het land en langs het water binnen de perken te houden maar over drankverkoop op het ijs, daar waren geen regels voor en de verkoop van drank werd daarom oogluikend toegestaan. 
Naast de "Koek & Zopie" zagen in die tijd ook de gok- en hoerententen hun kans en zo kreeg je veel vertier op het ijs en werden er goede zaken gedaan.

De Hurkende man bij Lelystad (Antony Gormley)
In de 20e eeuw begon men naast de "zopie" ook  "punch" te verkopen en op een gegeven moment kwam er de warme chocolademelk bij en voor de liefhebber een kop snert.
Elke winter als er geschaatst kan worden zullen de warme dranken en de lekker koeken e.d. weer te vinden zijn langs de baan, maar de gok- en hoerententen zijn er volgens mij al heel lang niet meer te vinden.
Eens, lang geleden.
Wil je zelf een ouderwetse "zopie" maken dan zie je hieronder het recept.

Zopie (het originele recept)
  • 1liter bockbier (donker bier kan ook)
  • 1 pijpje kaneel (of een 1/2 theelepel kaneelpoeder)
  • 2 kruidnagels
  • 2  partjes citroen
  • 125 gram bruine suiker
  • 2 eierdooiers
  • 1 dl rum
Doe het bier in een pan met de kaneel, kruidnagels en de partjes citroen erbij en aan de kook brengen. Ongeveer 20 minuten zacht laten doorkoken. De eieren met de suiker loskloppen en door het mengsel gieten (niet meer laten koken) om het te laten binden. Als laatste de rum erdoor roeren. Wel is het zaak om dit zo heet mogelijk te drinken!

Wil je geen zopie maar wel een ander lekker warm drankje kijk dan maar eens bij de volgende recepten.

Warme punch
  • 7 dl water
  • 1 sinaasappel, schoongeboend en in plakken gesneden
  • 3 theezakjes
  • 100 gram lichtbruine basterdsuiker of 3 eetlepels honing
  • 1/2 liter appelsap
  • 2 kaneelstokjes (of een 1/2 theelepel kaneelpoeder)
Het water met de sinaasappel aan de kook brengen, theezakjes toevoegen en nog ongeveer 4 minuten laten trekken. Theezakjes verwijderen en de appelsap, kaneelstokjes en de honing toevoegen.
Nog ongeveer 10 minuten(tegen de kook aan) laten trekken. Vooral warm opdrinken!

Glühwein
  • 1 fles rode wijn
  • 1 citroen
  • 1 sinaasappel
  • 4 kruidnagels
  • 2 kaneelstokjes (of een 1/2 theelepel kaneelpoeder)
  • suiker voor de liefhebber
Citroen en sinaasappel schoonboenen en in grote parten snijden. De kruidnagels in de parten steken.
De wijn verwarmen met de kaneelstokjes, citroen en sinaasappel (niet laten koken). Ongeveer 15 minuten laten trekken. De citroen en de sinaasappel goed uitknijpen boven de wijn en daarna zeven. Suiker naar smaak toevoegen.
Warm drinken!

Irish Coffee
  • 40 ml whisky
  • bruine basterdsuiker (naar smaak)
  • ongeveer 2 dl sterke koffie
  • Slagroom
  • Iets cacao of geschaafde pure chocola
Schep de suiker in het glas en vul bij met de whisky tot de eerst lijn op het glas. Schenk de koffie erbij tot de tweede lijn op het glas. Even doorroeren. Dan de room over de bolle kant van een lepel op de koffie laten glijden. De room mag niet onder de koffie verdwijnen. Eventueel iets cacao erover strooien.
Zo heet mogelijk drinken!

Mokka cappuccino
  • 1 reep chocola (puur)
  • sterke espressokoffie (heet)
  • melk
  • cacaopoeder of schaafsel van een reep
Doe in een grote kop of beker 2 blokjes chocola en giet hierop de hete espresso. In een pannetje melk verwarmen en met een garde schuimig opkloppen. Schuim op de koffie scheppen en hierover de cacaopoeder of chocoladeschaafsel strooien.
Erg Lekker!

Thee met kaneel
  • 1 sinaasappel
  • 1 cm verse gemberwortel (of een theelepel gemberpoeder)
  • 2 kaneelstokjes
  • 2 zakjes thee (naar eigen smaak)
  • 1 eetlepel honing
De sinaasappel schoon boenen en in plakken snijden. Gemberwortel dun schillen en ook in plakjes snijden. Sinaasappel, gemberwortel en de kaneelstokjes in een theepot leggen en de theezakjes erin hangen. Ongeveer 1 liter kokend water erover schenken en 5 minuten laten trekken. De theezakjes verwijderen en de thee in hoge glazen schenken. Honing naar eigen smaak toevoegen.

Vind je bovenstaande allemaal prima en wil je alleen maar een lekker kopje thee of koffie met iets lekkers……………, dat kan ook.

Wat je ook doet, drinkt of eet, geniet ervan!

                                                                                       Anne

2 opmerkingen:

  1. Ha Anne, een heerlijke opsomming waarin volgens mij ook de 'grog' thuishoort ;)
    Groetjes,

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hallo Wim, Je hebt gelijk de "grog" past in het rijtje thuis. Vroeger was dat het een piratendrankje :-) en een medicijn tegen de griep.
      Groetjes.
      Anne

      Verwijderen